1-) Ülkede ambargonun etkileri çok açık bir şekilde görülüyor. İnsanların fakirliği çok açık bir şekilde belli oluyor. Ülkeyi ayakta tutan şey petrolün ve doğalgazın ucuzluğu.
2-) Benzinin litresi 0,75 TL civarı. Evet yanlış duymadınız 1 TL’den daha ucuz. Hemen hemen herkesin eski model peugeot arabası var.
Ülkede peugeot fabrikası olduğu için herkes bu arabaları kullanıyor. Neden hep eski model olduğunu ben de anlayamadım. Lüks araç üretmiyor galiba. Toplu ulaşım diye birşey yok. Herkes taksi kullanıyor. Taksi ücretleri çok düşük. Peugeot araçlar aynı zamanda fabrikadan hem benzin hem de gazlı olarak üretiliyor. Daha ucuza denk geliyor diye taksiciler araçlarını gazla kullanıyor. Gazın fiyatını sormaya gerek görmedim. O da baya ucuz.
3-) Türkiye’deki kapalı kadın sayısı İran’dan daha fazla. İran’da sokakta ve çarşıda çok az kapalı kadın gördüm. Hemen hemen çoğunun başı açık yahut örtüyü süs diye kullanıyor.
4-) İran bana Türkiye’nin 90’lı yıllarını anımsattı. Taksicilerin Türk arabesk müziği dinlediklerine şahit olduğumda şaşırmıştım.
5-) Tahran’da dünyanın en büyük AVM’si İran Mall var. İçinde büyük bir kütüphane, spor kompleksi, en ünlü mağazalar, İran kültürünü yansıtan halı vs.. satan dükkanlar var. İran’ın en gelişmiş yeri diyebiliriz.
6-) Beni en çok şaşırtan Türk şehri olan Tebriz’di. 1.7 milyon civarı nüfusu var. Hemen hemen hepsi Türk. Aşırı kibar ve nazik insanlardı. Sürekli Türkiye ile ilgili haberleri takip ediyorlar ve sürekli Türk müzikleri dinliyorlar. Burada Rıza Sarraf’ın sahibi olduğu söylenen Laleh Park AVM ve Otel var.
7-) İran’da herkesin aracı olduğu için trafik gerçekten büyük sıkıntı. Hatta Tahran’daki trafik İstanbul’dan çok daha kötüydü.
8-) İran’a gitmeden önce bana herkes İran’da insanların araçlarını çok kötü kullandıklarını söyledi. Oysa ben orada eski arabalarla süper ustalaşmış şöförler gördüm. Herkes aracını çok iyi kullanıyor. O kötü trafikte çok iyi ustalaşmışlar. Trafikte ses yok, çok az korna çalınıyor.
9-) İran’ın tarihi ve sair kısımlarını yazmaya gerek görmedim. Zaten bu bilgiler internette bolca mevcut. Sadece ilgimi çeken kısımları yazdım.
DR. ÖZGÜR AYDIN
